De Graanrepubliek is een food en agri coöperatie in Oost-Groningen, een broedplaats voor nieuwe producten en concepten, een toekomstige toeristische trekpleister en een nieuwe landmark voor de provincie. Hier wordt samengewerkt aan de lekkerste producten, vervaardigd van verschillende oergraanrassen. Ooit stond deze regio bekend als ‘graanschuur van Europa’, maar intussen verbouwen veel Groningse boeren hun graan vooral voor diervoeding, wat betekent: Veel productie voor weinig waarde, nauwelijks smaak en uiteindelijk een uitgeputte bodem, plus teruglopende biodiversiteit. ‘Dat moet anders’, dachten de oprichters van De Graanrepubliek. En ze sloegen de handen ineen met Hooghoudt; het familiebedrijf dat het al sinds 1888 erg betrokken is bij de regio en hierbij haar eigen koers durft te varen.
Smaak, biodiversiteit en een beter voedselsysteem
Bij Hooghoudt staat smaak hoog in het vaandel, inmiddels al vier generaties lang. Dag in, dag uit experimenteert men bij de familiedistilleerderij uit Groningen naar hartenlust met smaken, kleuren en geuren uit de natuur. Bovendien ligt het Hooghoudt-hart bij het mooie Groningen; een regio die zij graag zo breed mogelijk ondersteunen en weer trots willen maken. Dus toen de eerste gesprekken startten over het initiëren van De Graanrepubliek: Een coöperatie van boeren, ondernemers en makers in Oost-Groningen, die niet alleen de smaak van streekproducten naar een nieuw niveau zou tillen, maar ook biodiversiteit van het landschap, plus het voedselsysteem zou verbeteren én een steentje bij zou dragen aan de werkgelegenheid in de regio, waren ze bij Hooghoudt snel enthousiast.
Om te beginnen, kocht de coöperatie samen met de familie Hooghoudt en de boerenfamilie Waalkens uit Finsterwolde het monumentale pand waarin De Graanrepubliek gevestigd is, welke tot 1935 als remise door de Staatsspoorwegen werd gebruikt. Dat maakt Hooghoudt niet alleen een onderdeel van de coöperatie, maar ook een van de aanjagers van de nieuwe beweging. Van buitenaf lijkt dit wellicht een risico, maar voor Hooghoudt voelt het natuurlijk. Want naast dat het familiebedrijf zich graag inzet voor innovatieve, smaakvolle jenevers, is de onderneming ook al sinds het begin betrokken bij het realiseren van werkgelegenheid in het gebied Oldambt, het verbeteren van de leefbaarheid en de economische versterking van de provincie Groningen.
Fonkelnieuwe distilleerderij, open voor publiek
Maar naast dat Hooghoudt mede investeert in het monumentale gebouw, is men vanuit de onderneming vooral onwaarschijnlijk trots op de fonkelnieuwe distilleerderij die het in De Graanrepubliek gerealiseerd heeft; Neen distilleerderijwaar met oergraanrassen gewerkt zal worden. Door de korte lijntjes naar de boeren uit de coöperatie, is het mogelijk om bijzondere graansoorten te verwerken tot hoogwaardige moutwijn voor in de Jenevers. Resultaat: de focus komt in de toekomst nog meer op smaak te liggen. Op dit moment functioneert De Graanrepubliek al als maalderij, mouterij, bakkerij, brouwerij, slijterij, pastamakerij, educatiecentrum, smaaklaboratorium, proefkeuken én Hooghoudt distilleerderij. Maart 2023 verwacht De Graanrepubliek bovendien haar bezoekerscentrum inclusief proeflokaal met terras te openen. Vanaf dan is óók het experience center van Hooghoudt open voor publiek en kunnen geïnteresseerden uit de regio en daarbuiten met eigenogen zien hoe granen uit de omgeving worden gedistilleerd tot de allermooiste spirits.
Vorige week kregen zogenoemde spirit professionals reeds de kans om de nieuwe distilleerderij met eigen ogen te aanschouwen. Deze club experts genoot van een privérondleiding en een diner tussen de koperen ketels en mocht daarbij gelijk de nieuwste Hooghoudt gelagerde jenever proeven: De Hooghoudt PX 7. Hier is maar één vat van. Keesmaat: ‘Deze jenever is zoals de naam al doet vermoeden ruim 7 jaar gelagerd op een PX vat uit Andalusië. De volle zoete smaaktonen zijn verrijkt met botanicals van gerookte aardbei, abrikoos, bergamot, kruidnagel en Nederlandse Jeneverbes.’